Uzman Yardımcılarının YDS Belgesi Geçerlilik Süresi Ne Kadar?

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, yabancı dil belgesinin uzman yardımcılığı döneminde alınmasının zorunlu olmadığına karar verdi.

Danıştay, kamu kurumlarının, yabancı dil belgesinin uzman yardımcılığı döneminde alınmasını şart koşan SGK uygulamasının yürürlüğünü durdurdu. Uygulama diğer kurumlar için de emsal teşkil edecek.

Uygulamada bir çok kamu kurumu, yabancı dil belgesinin son iki yıl içinde alınmış olması şart koşmaktadır. Danıştay'ın bu kararına göre, yabancı dil belgesi, 5 yıl geçerliliği olduğu için, uzman yardımcılığından önce alınmış olsa dahi geçerli olacaktır.

İşte karar

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

YD İtiraz No : 2015/246
İtiraz Eden (Davacı): Sosyal Güvenlik Uzmanları Derneği
Vekili: Av. Alper Tunga Aydın
Strazburg Cad. No:24/4 - Sıhhiye/ANKARA

Karşı Taraf (Davalı): Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
Vekili: Av. Ergül Fırat
Mithatpaşa Cad. No: 7 - Sıhhiye/ANKARA

İstemin Özeti: Danıştay İkinci Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 01/10/2014 günlü, E:2014/4337 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasını istemektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi: Sultan Aksoy Kuyumcu
Düşüncesi: İstemin kabul edilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosya incelendi, gereği görüşüldü:
12/12/2013 günlü, 28849 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Uzmanlığı Yönetmeliği'nin 22. maddesinde yer alan "uzman yardımcılığı döneminde alınmış" ibaresinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada; Danıştay İkinci Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 01/10/2014 günlü, E:2014/4337 sayılı karara, davacı itiraz etmekte ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini istemektedir.

12/12/2013 günlü, 28849 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Uzmanlığı Yönetmeliğinin "Uzmanlığa atanma" başlıklı22. maddesi, "Yeterlik sınavında başarılı bulunan ve YDS'den uzman yardımcılığı döneminde alınmış en az (C) seviyesi veya dengi yabancı dil belgesini yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıllık süre içerisinde ibraz eden uzman yardımcısı boş kadro durumuna göre uzman olarak atanır." hükmünü içermektedir.

Dava konusu Yönetmelik, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu'nun "Sosyal Güvenlik Uzmanı, Müfettiş ve bunların yardımcıları" başlıklı 30. maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Uzman istihdamı" başlıklı Ek 41. maddesine dayanılarak çıkarılmıştır.

5502 sayılı Kanun'un 30. maddesinde, Kurumda sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı kadrolarına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara ilave olarak; a) En az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler, tıp, diş hekimliği, eczacılık fakültelerinden veya sosyal hizmetler, sağlık idaresi veya sağlık yönetimi, matematik, istatistik, aktüerya, bankacılık, sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak, b) Mesleki ve yabancı dil konularında yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak, c) Sınavın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk gününde otuz yaşını doldurmamış olmak, şartlarının aranacağı ve sosyal güvenlik uzman yardımcılarının mesleğe alınma, tez hazırlama, yetiştirilme, yeterlik sınavları ile diğer konulara ilişkin usül ve esasların Kurumca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği düzenlenmiştir.

657 sayılı Kanun'un Ek 41. maddesinde ise "Uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda hazırlayacakları uzmanlık tezi, oluşturulacak tez jürisi tarafından kabul edilmek kaydıyla, yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Süresi içinde tezlerini sunmayan veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmaları veya yeni bir tez hazırlamaları için altı ayı aşmamak üzere ilave süre verilir. Yeterlik sınavında başarılı olanların uzman kadrolarına atanabilmeleri, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından asgari (C), Dışişleri Uzmanlığı için asgari (B) düzeyinde veya dil yeterliği bakımından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıl içinde sahip olma şartına bağlıdır. Sınavda başarılı olamayanlar veya sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Verilen ilave süre içinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanlar ile süresi içinde yabancı dil yeterliliği şartını yerine getirmeyenler, uzman yardımcısı unvanını kaybederler ve kurumlarında durumlarına uygun memur unvanlı kadrolara atanırlar." düzenlemesine yer verilmiştir.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. maddesinde ise, aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre almakta olan personelden, (kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalışan personel dahil), Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen dillerden yine bu iki kurum tarafından tespit olunan esas ve usuller çerçevesinde yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda her bir dil için (A) düzeyinde başarılı olanlara 1500, (B) düzeyinde başarılı olanlara 600, (C) düzeyinde başarılı olanlara 300 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere Maliye Bakanlığının teklifi ve Başbakan onayı ile belirlenecek miktarlarda aylık yabancı dil tazminatı ödenebileceği, ödenecek yabancı dil tazminatının farklı diller için farklı miktarlarda belirlenebileceği gibi, personelin görev yeri, kadro unvanı ve sorumluluğuna, bildiği yabancı dil sayısına ve düzeyine göre de farklı miktarlarda belirlenebileceği, bu madde uyarınca yapılan sınavların beş yıl süreyle geçerli olduğu, bu sürenin bitiminde sınava girmeyenlerin yabancı dil seviyelerinin bir alt düzeye inmiş sayılacağı, seviyeleri (C) düzeyinde olanların yabancı dil tazminatlarının kesileceği, bu madde uyarınca yapılan sınavlara diğer mevzuatla yapılan atıflara ilişkin olarak da bu fıkra hükmünün geçerli olduğu hususları hükme bağlanmıştır.

Dava konusu Yönetmeliğin dayanağı 5502 sayılı ve 657 sayılı Yasa'da, uzmanlığa atanabilmek için aranan yabancı dil şartına ilişkin belgenin, uzman yardımcılığı döneminde alınmış olması koşuluna yer verilmediği gibi, 375 sayılı KHK uyarınca yapılan yabancı dil sınavının beş yıl süreyle geçerli olduğu görülmektedir.

Yasal mevzuat bu şekilde olmakla birlikte, 12/12/2013 günlü, 28849 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Uzmanlığı Yönetmeliğinin dava konusu hükmü, uzman yardımcılığına atanmadan önce YDS'den en az (C) seviyesinde puan almış olan kişilerin, beş yıl boyunca geçerli olan puanlarının, 375 sayılı KHK'ya aykırı olarak, geçerli kabul edilmemesi suretiyle hak kaybına uğramalarına yol açacaktır.

Bu durumda, yabancı dil sınavının geçerlilik süresine ilişkin 375 sayılı KHK ile getirilen hakkın, idare tarafından yürürlüğe konulan Yönetmelikle kısıtlanması söz konusu olamayacağından, yapıldığı tarihten itibaren henüz beş yıl geçmemiş olan bir yabancı dil sınavından uzmanlığa atanabilmek için yeterli puan almış bir kişinin, diğer koşulları sağladığı takdirde, geçerli olan bu puanına göre uzmanlığa atanabilmesi gerekirken, bu hakkı kısıtlayan Yönetmelik hükmünde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, olayda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 4001 sayılı Kanunla değişik 27. maddesinde öngörülen ve yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için gerekli olan koşulların gerçekleştiği anlaşıldığından, davacı itirazının kabulüne ve dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulmasına, 01/04/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.