ÖSYM'den Adaylara Deneme Soruları Düzenlemesi

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanı Prof. Dr. Ömer Demir, adaylara "gerçek sınav"da deneme sorularının sorulması yönünde yasal bir düzenleme hazırlığı içinde olduklarını belirterek, yasal düzenlemeyi kurumların görüşüne açtıklarını ve bu görüşler doğrultusunda düzenlemeye son şeklinin verileceğini bildirdi.

Ömer Demir, yaptığı açıklamada, göreve gelmeden önceki ÖSYM Yönetim Kurulunca alınan "sınavlarda benzer soruların kamuoyuna açıklanmaması" kararının bir nedeninin başka sınavlarda benzer soruların sorulabilmesi olduğunu ifade etti.

Soruların açıklanmamasının ikinci nedeninin de adayların üniversite sınavına "konular üzerinden değil, sorular üzerinden çalışılmasını engellemek" olduğunu aktaran Ömer Demir, "Soruları yayınladığınız zaman sadece test çözümüne teşvik ediyorsunuz. Çünkü herkes 'geçen seneki sınavda şu, evvelki sınavda bu soru soruldu, bunlara çalışayım' diyerek test odaklı çalışıyor. Güzel bir soru, yani aday kitlesini ayrıştıran bir soru varsa neden onu tek bir sınavda tüketelim. Ayırt ediciliği yüksek soruyu bulmak sanıldığı kadar kolay değil" değerlendirmesini yaptı.

Herkesin ÖSYM'nin TOEFL benzeri sınavı yapmasını istediğini ancak ertesi gün de soruların açıklanmasını talep ettiğini dile getiren Ömer Demir, şöyle dedi:

"Bu birbiriyle çelişen taleptir. TOEFL'a gidip 'Mahkeme kararıyla bu adaya hangi soruları sordunuz?' diye sorduğunuzda bunun cevabını alabilir misiniz? Vermez. Çünkü 'Ben sadece o kişi için kullanmayacağım o soruyu. Onun da cevaplama durumuna göre sorunun zorluk ve ayırt edicilik seviyesini belirleyerek başka adaylar için de soruyu kullanacağım' der. Onun için TOEFL, sıklıkla eşdeğer sınav yapabiliyor. Çünkü çok sayıda gerçek sınavlarda denenmiş ve düzeyleri eşitlenmiş sorulardan oluşan soru bankası var."

Sınav sonrasında soruların Aday İşlemleri Sistemi'nden görülebilmesi kararının ardından tüm kamuoyuna açıklanmamasının da fiilen bir anlamının kalmadığını vurgulayan Ömer Demir, mevcut yöntemde, soruların zor mu kolay mı olduğunun ancak sınavdan sonra öğrenilebildiğini söyledi.

- Adaylara, deneme soruları düzenlemesi

ÖSYM Başkanı Demir, "adaylara gerçek sınavda deneme sorularının sorulması" yönünde yasal bir düzenleme hazırlığı içinde olduklarını bildirerek, "Yasal düzenleme konusundaki taslakları kurumların görüşüne açtık. Bu görüşler doğrultusunda son şeklini vereceğiz. Kısa sürede de yaşalaşmasını arzuluyoruz" dedi.

ÖSYM Başkanı Ömer Demir, hazırlığını yaptıkları "deneme soruları"nı kapsayan yasa taslağına ilişkin şunları anlattı:

"Gerçek sınavda, adayın değerlendirilmesine katılmayan, adayın da deneme olduğunu bilmediği bir soruyu sorup onu başka sınavlarda kullanmak üzere ayırmalıyız. Bir sorunun zor mu kolay mı olduğu ancak adaylar üzerinde denenirse tam olarak bilinebilir. Deneme soru sistemini örneklemek gerekirse, sınavda diyelim ki 45 soru soruluyor, bu soruları 50 adet olarak soracağız ve 50 soruya göre süre vereceğiz. Adaya '45 sorudan sorumlusun, ancak 5 soru da deneme sorusu olacak, ancak bunların hangi sorular olduğu bilinmeyecek' diyeceğiz. Aday, soruların tümünü yanıtlayacak şekilde gayretini sarf edecek, süre de ona göre verilecek. Yani aday, 50 soruyla sınava girecek ancak puanlama 45 soru üzerinden yapılacak. Bu 5 soru diğer sınavlarda sorulmak üzere ayrılacak. İki adet aynı düzeyde soru var ise o zaman bunlardan biri puanlamaya katılacak, diğeri ise başka sınavlarda eşitleme yapmak için ayrılacak. Diyelim ki yüzde 70 oranında aday deneme sorusunu cevaplayabiliyor, bunu katsayılandırıp havuza koyacağız. Adayların yüzde 70'nin cevaplayabileceği bir soru gerektiğinde, bu soruyu kullanacağız. Başka türlü zor ya da kolay soruları uzman tahminleri ile belirlemekteyiz. Bu da meşru bir yol ama diğeri kadar kesin değil."

Ölçme üzerine çalışan uzmanların ortak görüş olarak "adaylar üzerinde denenmiş sorularla sınav yapın" dediklerini aktaran Ömer Demir, "Bunun ötesindeki bir yöntem şu anda dünya genelinde keşfedilmiş değil, bizim de yapmamız mümkün değil, ama niçin yapamıyoruz? Çünkü yerleşik bir sınav alışkanlığımız var. Sınav sonrası soruların açıklanması sınav kültürümüzün bir parçası olmuş ama bu bize özgü bir durum. Dünyada benzeri yok. Soru çok kıymetli bir ölçme aracıdır. Özellikle seviye tespitini amaçlayan sınavlarda iyi bir soru keşfedildiğinde niye sadece bir sınavda tüketilsin?" dedi.