Yeni sistemde sahte adres kaydına karşı ne yapılacak?

TEOG'un yerine isteğe bağlı sınav modeli geldi. 1 milyon 200 bin 8. sınıf öğrencisinden sadece yüzde 10'u haziran ayındaki sınavla liseye geçiş yapabilecek. Sınav 60 soru ve 90 dakika olacak. Geriye kalanlar adreslerine en yakın 5 okuldan birini tercih edecek.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 15 Eylül'de yaptığı "Ben TEOG olayını istemiyorum. Kaldırılması lazım" çıkışının ardından kaldırılan Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi'nin yerine gelen sistemin ayrıntıları belli oldu. Anadolu Ajansı Editör Masası'na konuk olan Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, yeni sistemi "Eğitim Bölgesi ve Sınavsız Mahalli Yerleştirme Sistemi" olarak açıkladı. Bakan Yılmaz, yeni sistemin kısa adı için de "Veli Tercihli Serbest Kayıt Sistemi" dedi. Sınav yarışının öğrenciyi etüt merkezlerine ittiği için TEOG'u kaldırdıklarını ifade eden Yılmaz, çocuğu 6. sınıftan itibaren sınava hazırlayacak bir sistem değil de stresi kaldırarak, basit, kolay ve anlaşılır bir sistem getirdiklerini savundu. Yılmaz "Bizim sistemimiz şu: Eğitim bölgesi ve sınavsız mahalli yerleştirme sistemini getirdik. Bu sistemde veli ve öğrencimiz adresine en yakın okula yerleştirilecek" diye konuştu.

YENİ SİSTEMLE İLGİLİ 6 KRİTİK SORU

* Sahte adres kaydına karşı ne yapılacak?

Milli Eğitim Bakanı Yılmaz, yeni sistemin beraberinde getirebileceği kaygılar ve problemlere ilişkin sorulara da yanıt verdi:

* Her öğrencinin tercih edebileceği bir lise türü olmaması halinde öğrenciye nasıl bir tercih sunulacak? Öğrencilerin zorunlu olarak imam hatiplere yerleştirileceğine dair iddialar var...

"Velinin tercihinin dışında öğrencimizi herhangi bir okula göndermeyeceğiz. Eğitim bölgelerini oluştururken, o şekilde oluşturacağız ki velimizin istediği meslek lisesi de olsun, Anadolu lisesi de olsun, imam hatip lisesi de olsun. Dolayısıyla eğitim bölgesi oluşturması, bu sorunu ortadan kaldıracak. Bu kaygılar yersiz."

* Sistemle büyük kentlere göç olacağı, tercih edilen okulların çevresinde konut fiyatlarının artacağı, sahte adres kayıtları yapılacağı ve torpil olabileceği endişeleri var. Ne gibi tedbirler alınacak?

"Sahte adres kayıtları ve konut fiyatlarına ilişkin çözüm bulunabilir. Kontrol mekanizmaları var."

* Muhitimizdeki okulda kapasite 70 kişi ama 100 başvuru var. 100 kişi nasıl elenip 70'i alınacak?

"Diyelim ki bir okulda taşınmayla da beraber 100 kişiyi buldu. Orada da okul başarı puanını esas alacağız. Okul başarı puanı esas alınarak okula yerleştirme yapılacak."

* Yabancı okullar kendi isteklerine bağlı sınav yapabilecek mi?

"Özel sınav yapabilirler. İsterlerse bizim sonucumuzu alırlar, isterlerse kendileri sınav yapabilirler." (Bakan Yılmaz Türk özel okullarla ilgili bir açıklama yapmadı)

* TEOG'la yerleşen öğrenci adrese yakın liseye geçiş yapabilecek mi?

"Geçişlere müsaade etmeyeceğiz, doğru olmadığını düşünüyoruz. Her sistem kendi artısı ve eksisiyle bir dengededir. Eğer onu bozarsak sıkıntı olur."

* Öğrenciler okul içinde başarılarına göre ayrı ayrı sınıflandırılacak mı?

"Sınıf sınıf bir ayrım düşünmüyoruz. Başarılı ile biraz daha başarılı, görece demek lazım, hepsinin bir arada bulunmasını istiyoruz."

YENİ MODELİN ÜÇ AYRI ADI VAR

Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, yeni sistemi açıklarken üç ayrı ifade kullandı. Yılmaz önce "Eğitim Bölgesi ve Sınavsız Mahalli Yerleştirme Sistemi" dedi, ardından yeni sistemin kısa adı için de "Veli Tercihli Serbest Kayıt Sistemi" açıklamasını yaptı. Yılmaz, konuşmasının bir bölümünde TEOG'un yerine gelen uygulamaya "Liselere Kayıt Uygulaması" adı verildiğini söyledi.

SINAVA GİREN DE GİRMEYEN DE 5 TERCİH YAPACAK

Yılmaz'ın açıklamalarına göre liseye girişte getirilen yeni sistemde başvuru esnasında öğrencinin önüne bir ekran gelecek.

* Öğrenci burada 5 tane tercih yapacak ve istemediği bir okul türüne yerleşmeyecek.

* Yeni sistem 8. sınıfta bulunan 1 milyon 200 bin öğrenci için geçerli olacak.

* Veliler, çocuklarını ortaokula kaydettiklerinde öğrencinin hangi liseye gideceği belli olacak.

* Adrese dayalı sistem öğrencilerin yüzde 90'ını kapsayacak.

* Sınava girmek isteğe bağlı olacak.

* Sistemle birlikte farklı birikim ve ilgi alanına sahip öğrenciler bir arada eğitim görecek.

* Haziran ayının ilk haftasında yapılacak sınavın sonucu aynı ayın içerisinde açıklanacak.

* Sınav çoktan seçmeli soruların yer aldığı, sözel ve sayısal olmak üzere iki bölüm ve tek oturumdan oluşacak ve temel dersleri içerecek.

* Toplam 60 soru olacak ve 90 dakikalık bir süre verilecek. Sınav 8'inci sınıf müfredatı ağırlıklı olmak üzere 6, 7. ve 8. sınıf ders müfredatından yapılacak.

* Sınava giren öğrencilere de sınav girmeyenler gibi 5 adet tercih sunulacak.

* Her iki türde de liseye giriş yapan öğrencilerin sonuçları aynı anda açıklanacak.

Eğitim uzmanları yeni sistemi değerlendirdi. Sadık Gültekin, bazı belirsizliklere dikkati çekerken Pervin Kaplan ise eğitim bölgelerindeki okul türlerinin en büyük problem olduğu görüşünde.

REKABET VE ÖĞRENCİ KALİTESİ DÜŞECEK

* Eğitim uzmanı Sadık Gültekin: Yerine oturmayan sorunlar var. Nota dayalı derken 6, 7 ve 8. sınıfın ağırlığı ne kadar? Bu sistemle emlak fiyatları da artar. Nitelikli okulun yanına taşınmalar olur. Niye sınav hep kötü. Sınavı ve kaygıyı kaldırırsanız rekabeti de ortadan kaldırıyorsunuz. 24 kişilik sınıfta 2-3 nitelikli öğrenci varsa diğerleri onları aşağıya çekebilir. Öğretmen kime göre ders anlatacak? En büyük hata farklı seviyelerdeki öğrencilerin aynı sınıflarda toplanması. Anadolu liselerinin sayısı artınca kalitesi de düştü. Şimdi iyi öğrencilerin de katlitesi düşecek. Açık uçlı soruları nereye koydular anlayamadım? Türk özel okulları ne olacak, ona hiç değinilmedi.

EN BÜYÜK SORUN OKUL TÜRLERİ

* Eğitim yazarı Pervin Kaplan: 6. ve 7. sınıftan da soru çıkacak. Biraz OKS'ye benziyor. Sınav tüm öğrencilere açık ama kontenjan yüzde sekizse 100 bin öğrenci belirlenen okullar için sınava girecek. 1 milyon öğrenci de girse bir şey fark etmeyecek. En fazla 100 bini bu okullara yerleşecek. Yüzde 92 ne olacak? Onlar için adrese dayalı, eğitim bölgesi oluşturulacak. Yıllar sonra da ilk kez özel okullara "kendi sınavınızı yapabilirsiniz" dendi. Merkez sınavların en büyük avantajı, sizi şehrinizin dışındaki okullara da gönderebilir. Adrese dayalı sistemde en büyük sorun okul türü olacak. Sizin bölgenizde o okul türlerinden birinde çocuğunuzu okutmak istemiyorsanız ya açık liseye gideceksiniz ya da özel okullara göndereceksiniz.

NİTELİKLİ 600 LİSE MAYISTA AÇIKLANACAK

Türkiye genelinde 17 bin 749 ortaokul, farklı türlerde olmak üzere de 11 bin 57 lisenin olduğunu ifade eden Milli Eğitim Bakanı Yılmaz "8'inci sınıfta 1 milyon 200 bine yakın öğrencimiz var. Ülke genelinde belirlediğimiz farklı illerdeki sınırlı sayıdaki okulumuza sadece isteyen 8. sınıf öğrencilerimizin girebileceği bir sınav hazırladık, isteğe bağlı. Sınavı Milli Eğitim Bakanlığı hazırlayacak. Bu 600 lisenin ismini ve sayısını mayıs ayı gibi açıklayacağız" dedi.